Phế Liệu Sắt Là Gì? Có Mấy Loại? Cách Phân Biệt Chi Tiết

Phế liệu sắt (hay sắt thép phế liệu) là “mạch máu” của ngành công nghiệp tái chế và luyện kim. Đây là dòng phế liệu có sản lượng lớn nhất, phổ biến nhất và là nguồn thu mua chủ lực của hầu hết các vựa phế liệu tại Việt Nam.

Tuy nhiên, với những người mới vào nghề, việc “nhận mặt” và phân loại sắt phế liệu thường rất mơ hồ, dẫn đến việc định giá sai (mua hớ hoặc bán lố), ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận.

Với 10 năm kinh nghiệm thực chiến trong ngành, Thủy Lực Thăng Long sẽ cung cấp một định nghĩa đơn giản và cách phân loại thực tế nhất mà các vựa lớn đang áp dụng.

Phế Liệu Sắt Là Gì?

Phế liệu sắt là thuật ngữ chung chỉ tất cả các sản phẩm, vật liệu, chi tiết máy… được làm từ Sắt (Fe) và Thép (hợp kim của Sắt) đã hết vòng đời sử dụng, bị thải loại và được thu gom cho mục đích tái chế.

Thay vì khai thác quặng sắt mới, việc nấu chảy sắt phế liệu trong các lò luyện kim (lò cao, lò hồ quang điện) giúp tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giảm năng lượng tiêu thụ và bảo vệ môi trường.

Tại Sao Phải Phân Loại Sắt Phế Liệu?

Lý do duy nhất: Vì TIỀN.

Giá trị của các loại sắt phế liệu không giống nhau. Một kilogam “sắt đặc” có giá trị cao hơn nhiều so với một kilogam “sắt tôn” (tôn lợp).

Việc phân loại chính xác giúp các vựa phế liệu:

  1. Định giá thu mua đầu vào chính xác, không bị lỗ.
  2. Định giá bán ra cho các nhà máy thép (lò luyện) cao hơn, vì hàng đã được phân loại sạch, đúng chuẩn.

4 Loại Sắt Phế Liệu Phổ Biến Nhất (Phân loại thực tế tại vựa)

Trên thực tế, có hàng chục cách phân loại, nhưng tại các vựa thu mua, họ thường chia sắt thành 4 nhóm chính sau để định giá:

1. Loại 1: Sắt Đặc (Sắt Loại 1)

Đây là loại có giá trị cao nhất trong các loại sắt phế liệu.

  • Đặc điểm: Là sắt thép ở dạng khối, thanh đặc, rất nặng và chắc chắn. Thường là các chi tiết máy, thép tấm dày, đường ray xe lửa, các thanh thép I, U, H, V… có độ dày từ 6mm trở lên.
  • Nguồn gốc: Khung máy móc công nghiệp cũ, phế liệu từ các công trình xây dựng lớn, phế liệu đóng tàu, đường ray…
  • Lý do giá cao: Tỷ trọng cao, ít tạp chất, khi đưa vào lò luyện cho hiệu suất thu hồi cao nhất.
  • Xử lý: Cần các máy cắt thủy lực hoặc máy ép thủy lực chuyên dụng lực ép cực lớn (từ 150 – 250 tấn) để xử lý.

2. Loại 2: Sắt Vụn, Sắt Hỗn Hợp (Sắt Loại 2)

Đây là loại phổ biến nhất, chiếm sản lượng lớn tại các vựa.

  • Đặc điểm: Là sắt thép phế liệu ở dạng mỏng hơn, nhẹ hơn Loại 1, thường bị lẫn tạp chất (sơn, xi măng…). Bao gồm sắt hộp, ống thép, xà gồ, thép xây dựng (thanh phi nhỏ, lưới thép), khung cửa, hàng rào, khung xe…
  • Nguồn gốc: Phế liệu xây dựng dân dụng, xưởng cơ khí nhỏ, đồ gia dụng cũ (khung bàn, khung ghế, khung giường)…
  • Lý do giá trung bình: Tỷ trọng thấp hơn sắt đặc, có lẫn tạp chất, khi luyện phải tốn công xử lý hơn.

3. Loại 3: Sắt Nhẹ / Sắt Tôn (Sắt Loại 3)

Đây là loại có giá trị thấp, cồng kềnh và chiếm diện tích nhất.

  • Đặc điểm: Là các loại sắt thép ở dạng tấm mỏng, nhẹ. Phổ biến nhất là tôn lợp (tôn kẽm, tôn lạnh), vỏ thùng phuy (đã súc rửa), vỏ container, vỏ xe ô tô (đã tháo máy)…
  • Nguồn gốc: Phế liệu từ mái nhà cũ, công trình tháo dỡ, vỏ các thiết bị điện tử, điện lạnh…
  • Lý do giá thấp: Cực kỳ cồng kềnh, tỷ trọng thấp (chở một xe tải lớn nhưng cân lên không được bao nhiêu kg), tốn diện tích kho bãi.
  • Xử lý: Đây là loại vật liệu BẮT BUỘC phải dùng máy ép. Một đống tôn cồng kềnh sau khi qua máy ép phế liệu Thăng Long sẽ trở thành một khối vuông vắn, nặng vài trăm kg, giúp tiết kiệm 90% chi phí kho bãi và vận chuyển.

Xem ngay

4. Loại 4: Sắt Vụn Tiện (Ba Zớ / Phoi Tiện)

Loại này đặc thù, thường chỉ phát sinh từ các nhà máy, xưởng cơ khí chính xác.

  • Đặc điểm: Là mạt sắt, phoi sắt vụn được tạo ra trong quá trình tiện, phay, bào, CNC… Thường có dạng sợi xoắn hoặc vụn nhỏ.
  • Nguồn gốc: Xưởng gia công cơ khí, nhà máy chế tạo…
  • Lý do giá đặc thù: Rất nhẹ, cồng kềnh, và (quan trọng nhất) là thường bị dính dầu nhớt, dung dịch tưới nguội, làm tăng trọng lượng ảo và gây ô nhiễm khi tái chế. Các lò luyện sẽ trừ hao rất nặng nếu phoi còn ướt.
  • Xử lý: Cần các máy ép phoi chuyên dụng (dạng ép bánh) để ép kiệt dầu và tăng tỷ trọng.

Kết Luận

Hiểu rõ bản chất và cách phân loại sắt phế liệu là bước đầu tiên để vận hành một vựa thu mua chuyên nghiệp. Phân loại đúng giúp bạn định giá đúng.

Nhưng để tối ưu lợi nhuận, bước thứ hai chính là xử lý sơ bộ. Các vựa phế liệu chuyên nghiệp không bao giờ bán sắt tôn (Loại 3) hay sắt vụn (Loại 2) ở dạng thô. Họ dùng máy ép thủy lực để biến hàng cồng kềnh thành các kiện hàng tiêu chuẩn, gọn gàng, bán được giá cao nhất cho các nhà máy thép.

Thủy Lực Thăng Long cung cấp trọn gói các giải pháp máy ép chuyên dụng cho từng loại sắt phế liệu.

Hotline/Zalo Tư Vấn Kỹ Thuật (24/7): 0963 704 733

THỦY LỰC THĂNG LONG

Văn Phòng Đại Diện: Khu đô thị Phúc Thành, Phường Mỹ Hào, Tỉnh Hưng Yên, Việt Nam

Kho hàng miền Nam: Đường số 1, Khu Công Nghiệp Nhơn Trạch, Huyện Nhơn Trạch, Tỉnh Đồng Nai

Kho hàng miền Bắc: Km 18+800, Quốc lộ 5A, Xã Vĩnh Hưng, Huyện Bình Giang, Tỉnh Hải Dương